کشورهایی که عید نوروز را جشن میگیرند
فهرست محتوا
ایران: در صدر کشورهایی که عید نوروز را جشن میگیرند
کشورهایی که عید نوروز را جشن میگیرند به خوبی ثابت کردهاند که این رسم تا چه اندازه ریشهدار است.نوروز یکی از باستانیترین جشنهای ایرانی است که به مناسبت آغاز سال نو در اولین روز بهار برگزار میشود. این جشن ریشه در باورهای زرتشتی دارد و نمادی از پیروزی نور بر تاریکی است.
مردم ایران برای استقبال از سال نو، خانهها و محل کار خود را تمیز و مرتب میکنند. آنها همچنین لباسهای نو میپوشند، به دید و بازدید فامیل و دوستان میروند و با شیرینی و آجیل از یکدیگر پذیرایی میکنند. اجرای موسیقی سنتی، رقص و آواز، نصب سفره هفتسین، انجام آیینهایی مانند چهارشنبهسوری و عید دیدنی از دیگر آداب و رسوم مرتبط با این جشن است.
سفره هفتسین که نمادی از آرزوی سلامتی، ثروت و برکت در سال نو است، معمولاً شامل هفت آیتم با حرف س (سیب، سبزه، سنجد، سمنو، سرکه، سکه و سماق) است. در باور ایرانیان، این هفت چیز، نشاندهندهی رسیدن به تمام آرزوها و آرامش است. در بین کشورهایی که عید نوروز را جشن میگیرند، بدون شک ایران به عنوان صادرکننده اصلی این فرهنگ شناخته میشود.
جشن نوروز در افغانستان: تلفیق فرهنگ و تاریخ
نوروز در افغانستان نیز یکی از مهمترین جشنهای سال به شمار میرود که از ترکیب فرهنگ غنی این کشور با تاریخ باستانی ایران حکایت دارد. از همین رو افغانستان هم جزو کشورهایی که عید نوروز را جشن میگیرند قرار میگیرد. مردم افغانستان با آغاز فرا رسیدن بهار، دست به تمیز کردن خانه و خرید لباسهای نو میزنند.
آنها همچنین میز خاصی را به نام هفتسین ترتیب میدهند.. روز نوروز، خانوادهها دور هم جمع شده و از غذاهای سنتی مانند سمنو، حلیم و شلغم لذت میبرند. پوشیدن لباسهای رنگارنگ محلی، انجام بازیهای سنتی، به آتش کشیدن بوتههای گیاه خشک برای آغاز سال نو و گرفتن عکس یادگاری سنت دیگر مردم افغان در این روز است.
در افغانستان روز دوم نوروز را روز مادر مینامند. در این روز بزرگتر خانواده به احترام مادر، لباس نوی به او هدیه میدهد. همچنین در طی ۱۳ روز جشن نوروز، مراسم ویژهای به نام “جَندا بَلا” برگزار میشود که طی آن گروههایی از مردان با نقاب و لباسهای سنتی، با حرکاتی خاص به نمایش و رقص میپردازند. در بین کشورهایی که عید نوروز را جشن میگیرند، رسوم افغانستان بیشترین شباهت را به ایران دارد.
تاجیکستان و نوروز: جشنوارههای رنگارنگ بهاری
نوروز برای مردم تاجیکستان نیز یکی از باشکوهترین و مهمترین اعیاد ملی بهشمار میرود. مراسم و جشنوارههای متنوعی در این کشور به مناسبت آغاز سال نو برگزار میشود. در تاجیکستان مردم دو هفته قبل از آمدن بهار و فرا رسیدن نوروز، دست به تمیز کردن و آراستن خانه و محل کسب خود میزنند.
آنها پنجرهها را شستشو داده، مبلمان و وسایل را مرتب میکنند و لباس و کفش تازهای میخرند. در روزهای پایانی سال، خرید سبزه، شیرینی، میوه و آجیل اوج میگیرد. بامداد روز اول سال، اعضای خانواده بزرگتر را ملاقات کرده و از آنها حمایت معنوی دریافت میکنند. در بین کشورهایی که عید نوروز را جشن میگیرند، مردم تاجیکستان هم مانند افغانستان و ایران به زبان فارسی تکلم میکنند.
هدیهدادن به اعضای جوانتر خانواده نیز از سنتهای مرسوم است. مسابقات ورزشی، نمایش سنتی دوشنبهبازار، جشن فالگشایی و آتشبازیهای رنگارنگ از جمله برنامههای دیدنی نوروز در تاجیکستان به شمار میرود. موسیقی سرشار از شادی نوروزی نیز در این روزها فضای شهرها را پر میکند.
غذاهای سنتی تاجیک مثل پلو با گوشت، حلیم و سمنک از ویژگیهای منحصر به فرد سفره هفت سین در این کشور است. از همین رو بهتر است که این مورد از کشورهایی که عید نوروز را جشن میگیرند را فراموش نکنید.
نوروز در ازبکستان: آغازی برای نو شدن
در بین کشورهایی که عید نوروز را جشن میگیرند، نام ازبکستان هم دیده میشود. نوروز در ازبکستان نیز از جشنهای باستانی و مهم به شمار میرود. مردم ازبکستان با برپایی مراسم ویژهای شروع سال نو و بهار را جشن میگیرند. در این کشور حدود دو هفته قبل از فرا رسیدن نوروز، آمادهسازیهای لازم برای استقبال از سال نو آغاز میشود.
مردم خانه تکانی کرده، لباس و وسایل جدید میخرند و سفرههایی با نام «دسترخان» مهیا میکنند. این سفرهها حاوی انواع غلات، میوههای خشک، شیرینی و آجیل است. در روستاها نیز مراسم خاصی برگزار میشود که طی آن اهالی بذر گندم و جو را در آب نمک خیسانده و به درون زمین میکارند تا نشانهای از شکوفایی و برکت در سال جدید باشد.
علاوه بر این، مسابقات کشتی، بازیهای محلی و ضیافتهای خانوادگی و دوستانه از برنامههای ویژه روز نوروز در ازبکستان محسوب میشود. هنرمندان نیز با اجرای آثاری شاد، جو نشاطبخشی را در این روزها ایجاد میکنند. فرا رسیدن بهار و نوروز، فرصتی است تا مردم آغازی دوباره داشته باشند و با طراوت و انرژی بیشتری حرکت کنند.
به همین علت در بین کشورهایی که عید نوروز را جشن میگیرند، ازبکها با انرژی فوقالعادهای این دوران را پشت سر میگذارند.
قزاقستان: نوروز و اهمیت آن در فرهنگ ملی
نوروز در قزاقستان نیز به عنوان یکی از اعیاد ملی ثبت شده و در لیست کشورهایی که عید نوروز را جشن میگیرند قرار دارد. مردم قزاقستان با برپایی آیینها و مراسم گوناگون، شروع سال نو را جشن میگیرند. در روزهای پایانی سال، خانوادههای قزاق خانه تکانی کرده و در و دیوار منازل را میشویند.
آنها همچنین رسم بر این دارد که لباس و کفش جدید بخرند. پخت شیرینی و غذاهای سنتی، تهیه میوه و سبزی تازه و تزیین سفرههایی به نام «دسترخان» از دیگر سنتهای پیش از نوروز است.
در شب عید نیز مردم به دید و بازدید رفته و اوقات خوشی با دوستان و خانواده سپری میکنند. صبح روز نوروز، پیرمردها و پیرزنهای خانواده از جوانترها پذیرایی کرده و به آنها پول یا سکه میدهند. نوروز در قزاقستان ترکیبی از سنتهای بومی با آداب و رسوم ایرانی است.
برپایی جشنهایی مانند «نَوروز بَیرامی» با حضور گروههای نمایشی، برگزاری مسابقات ورزشی و بازیهای محلی از ویژگیهای این روز در قزاقستان بهشمار میرود. هم این رسوم سبب شده تا قزاقستان را جزو کشورهایی که عید نوروز را جشن میگیرند بدانیم.
سخن پایانی
نوروز یکی از کهنترین جشنهای باستانی ایرانی است که امروزه در بسیاری از کشورهای آسیای میانه و قفقاز نیز جشن گرفته میشود. اگرچه شیوه برگزاری و برخی آداب و سنن نوروزی در این کشورها با یکدیگر تفاوت دارد، اما همگی نمادی از شروع سال نو، بیداری طبیعت و امید به آیندهای بهتر است.
پاسداشت این سنت کهن، نشان از پیوند میان فرهنگ ایران و تمدن بزرگ آسیای میانه دارد که کشورهایی که عید نوروز را جشن میگیرند نشاندهنده آن هستند. اکنون که این عید بزرگ پیش رو است، شما میتوانید از بهترین تورهای نوروزی تفرجگشت استفاده کنید و یک سفر مهیج داشته باشید.
سوالات متداول
نوروز چه دلالت فرهنگی برای کشورهای مختلف آسیای میانه و قفقاز دارد؟
نوروز نشانهای از پیوند فرهنگی و تاریخی عمیق میان ایران و همسایگانش محسوب میشود. این جشن باستانی نمادی از میراث مشترک و هویتی مشابه در میان مردمان این منطقه است که با وجود گذشت قرنها همچنان زنده و پویا مانده است.
مهمترین جشنها و مراسم نوروزی در آسیای میانه چیست؟
جشن سال نوی دوشنبهبازار در تاجیکستان، بازیهای سنتی و محلی در ازبکستان، رقص و پایکوبی بر روی موسیقی شاد در قزاقستان و آتش افروزی برای طرد نیروهای شر از جمله مهمترین مراسم نوروزی در آسیای میانه هستند.
آیا نوروز در افغانستان برگزار میشود؟
بله، افغانها نیز نوروز را به عنوان جشن آغاز سال نوی خورشیدی و بهار جشن میگیرند. علاوه بر سفره هفتسین، مراسم سنتی دیگری نیز در افغانستان برگزار میشود.
مهمترین شباهت نوروز در کشورهای مختلف چیست؟
همهجا نمادی از طبیعت بیدار، تجدید حیات، پاکی و امید به آیندهای بهتر است. همچنین تمیزکردن منزل، خرید لباس و کفش جدید و ملاقات با بزرگترهای خانواده از جمله شباهتهای اصلی است.